Sosna
Pinus silvestris L. – Sosna zwyczajna.

Powszechnie znane drzewo iglaste, dorastające do 40 metrów wysokości.

Dostarcza kliku surowców leczniczych i przemysłowych, których zbiór może być dokonywany wyłącznie z wyrębów lub drzew przeznaczonych do ścięcia. Największe znaczenie użytkowe mają pączki (szczególnie w postaci tzw, koronek) oraz wierzchołki pędów.

Na starych, bocznych pędach rosną pączki pojedyncze, natomiast u młodych drzew na głównych, a także bocznych pędach znajdują się tzw. koronki- są to pączki zebrane na wierzchołkach, w okółkach, zwykle po 5, z jednym pąkiem pośrodku.

Pączki pojedyncze i korony można zbierać zimą, ale najlepszą porą jest wczesna wiosna. Koronę ścina się tuż przy nasadzie. Wiosną z pączków rozwijają się młode pędy. Są one również cenionym surowcem, bogatym w witaminę C. Zbiera się młode pędy tuż pod nasadą, wybierając nie dłuższe niż 5 cm, pokryte gęsto łuseczkami i żywicą.

Tak pączki, jak i wypustki (pędy) należy wysuszyć w pomieszczeniach ogrzewanych do temp. 35 stopni, rozłożone cienką warstwą.

Trzecim produktem sosny do użytku leczniczego są wierzchołki tegorocznych pędów, które ścina się latem i suszy, podobnie jak poprzednie.

Właściwości lecznicze
Surowcem leczniczym są pączki (Gemmae Pini), pędy (Turiones Pini) i wierzchołki (Summitates Pini)

Skład chemiczny i działanie
Pączki zawierają olejek lotny, gorycz, żywicę, witaminę C, garbniki. Pędy i wierzchołki zawierają olejek lotny (pinen, limonen, octan bornylu). Pączki działają wykrztuśnie, napotnie i łagodnie moczopędnie. Pozostałe surowce również wykrztuśnie oraz przeciwskurczowo i antyseptycznie.

Zastosowanie
Przetwory polecane są w schorzeniach górnych dróg oddechowych (szczególnie u dzieci i u osób starszych), w tzw. chorobach przeziębieniowych. Nalewki i odwary z sosny dodawane do kąpieli są środkiem oczyszczającym skórę i odświeżającym.

Postacie leku

    Nalewka. 100 g świeżo zebranych pąków lub młodych pędów zalać 1 litrem białego wina. Pić 3 razy dziennie po kieliszku, po jedzeniu (w wiosennych zaburzeniach przemiany materii).

    Syrop. 60 g zmiażdżonych pączków zalać na 1 godzinę 50 g wódki; następnie zalać 1 litrem wrzacej wody. Po 6 godzinach wsypać taką samą ilość cukru, przecedzić i gotować (w podwójnym naczyniu) aż do otrzymania syropu. Pić 4-5 łyżek dziennie.

    Odwar. 60 pączków lub igieł zalać 1 litrem wody; gotować (do inhalacji)



ZIOŁA I ICH STOSOWANIE
B. Kuźnicka ,M. Dziak