Ruta
Ruta ogrodowa, rutka
Ruta grawolens L. — Ruta zwyczajna (rodz. Rutaceae).

Roślina aromatyczna, o silnym zapachu, szarozielona. W Polsce uprawiana jest w ogrodach. Dorasta do wysokości 70 cm; liście ma charakterystyczne, pierzaste, dzielące się na drobniejsze listki. Szczególną cechę ruty stanowią zbiorniki olejku w liściach (stąd zapach rośliny). Gdy na liść spogląda się pod światło, wygląda on, jakby pokłuty szpilką. Kwiaty zebrane są w żółte grona; zakwitają w lipcu i sierpniu.

Uprawę ruty można prowadzić w miejscach słonecznych, ciepłych, w ziemi żyznej, z dużą domieszką wapnia. Rozmnaża się z nasion, które należy siać do skrzynek w kwietniu. Sadzonki można przesadzać, gdy już dobrze podrosną. Zbiór liści przeprowadzamy wczesnym rankiem, w dzień pogodny, przed zakwitnięciem rośliny, albo po przekwitnięciu (należy pracować w rękawiczkach). Ścina się szczyty pędów i suszy w miejscach zaciemnionych i przewiewnych. Po wysuszeniu pędy osmykuje się, odrzucając łodygi. Wysuszone liście powinny być przechowywane w potrójnych torbach papierowych.

Uwaga! Świeża ruta powoduje czasem silne wysypki na skórze i zaczerwienienia.

Na wysypkę łagodząco działają okłady ze świeżych, zmiażdżonych kwiatów nagietka lub smarowanie oparzonych miejsc maścią tranową.

Właściwości lecznicze
Surowcem są liście (Folium Rutae).

Skład chemiczny i działanie
Surowiec zawiera furokumaryny (psoralen, bergap-ten, rutamaryna), alkaloidy, olejek lotny, flawonoidy (m.in. rutynę): Działa rozkurczająco, uspokajająco i w niewielkim stopniu kurczy macicę (nie wolno stosować ruty w okresie ciąży).

Zastosowanie
W stanach skurczowych pęcherzyka żółciowego i przewodów żółciowych — ułatwiają przepływ żółci, także w stanach skurczowych dróg moczowych. W zaburzeniach krążenia u osób starszych (miażdżyca); w zmniejszonym wydzielaniu soku żołądkowego. Uszczelnia ściany naczyń krwionośnych, zapobiegając ich kruchości i łamliwości.

Uwaga! Ruta stosowana w dużych dawkach może być toksyczna!

Postacie leku

    Napar. Ziela ruty łyżeczkę zalać szklanką wrzątku; pozostawić pod przykryciem 20 minut. Pić 2 razy dziennie po szklance płynu.
    Napar z dodatkiem dziurawca. Ziela ruty i ziela dziurawca po łyżeczce zmieszać; przyrządzić i stosować jak wyżej.




ZIOŁA I ICH STOSOWANIE
B. Kuźnicka ,M. Dziak