Lukrecja, Słodynia
Glycyrrhiza gabra L. – Lukrecja gładka

Korzeń lukrecji znany był już w Chinach przed kliku tysiącami lat i wymieniany przez pisarzy starożytnych, takich jak Dioskurides, Pliniusz Starszy i Galen. Do Europy środkowo-zachodniej lukrecja została sprowadzona przez benedyktynów, którzy uprawiali ją w ogrodach przyklasztornych od XV wieku.

Lukrecja jest rośliną wieloletnią, uprawianą. Liście jej podobne są do liści akacji; owocem jest strąk; niebieskawo fioletowe kwiatki zebrane są w długie grona. Charakterystyczny jest gruby, rozgałęziony korzeń, od którego rozchodzą się tzw. rozłogi; są to podziemne łodygi, z których wyrastają rośliny. Korzeń ma barwę żółtą i przysłowiowo słodki smak („słodki jak lukrecja”).

Lukrecja powinna być uprawiana w miejscach słonecznych, odsłoniętych od wiatru, w ziemi żyznej, o dużej zawartości wapnia, głębokiej, wilgotnej. Rozmnażana bywa z nasion lub rozłogów. Nasiona namoczyć (kiełkuje po kilku tygodniach 50% nasion), siać do skrzynek wczesną wiosną. Nakryć szkłem i trzymać w ciepłym miejscu, często zraszać. Gdy sadzonki mają wysokość ok. 10 cm- przesadzić do gruntu. Lukrecja corocznie „odbija” z korzenia. Surowiec otrzymujemy po 5-6 latach (z nasion), natomiast przy rozmnażaniu za pomocą sadzonek z korzenia – po 4 latach.

Właściwości lecznicze
Surowcem jest odkorowany korzeń (Radix Glycyrrhizae) z rozłogami.

Skład chemiczny i działanie
Surowiec zawiera saponozyd (glicyryzynę), flawonoidy, substancje goryczkowe, żywice, ślady olejku lotnego, kwasy organiczne i inne. Działa wykrztuśnie, rozkurczająco i przeciwzapalnie.

Zastosowanie
Nieżyty górnych dróg oddechowych – łagodzi kaszel połączony z silnym zaflegmieniem płuc (szczególnie u dzieci i osób starszych). W chorobie wrzodowej żołądka, dwunastnicy, stanach zapalnych przewodu pokarmowego, nadmiernym wydzielaniu soku żołądkowego – łagodzi współistniejące bóle skurczowe (w tych stanach jest, oczywiście, tylko lekiem pomocniczym). Często używany w mieszankach ziołowych jako lek wspomagający, a także poprawiający smak.

Uwaga. Przy stosowaniu lukrecji należy koniecznie zasięgnąć porady lekarskiej.

Postacie leku

    Napar. Łyżkę korzenia lukrecji zalać szklanką wrzątku, zostawić pod przykryciem na 20 minut. Odcedzić. Pić 3-5 razy dziennie po łyżce stołowej.

    Napar z dodatkiem anyżu. Korzeni lukrecji i owoców anyżu po łyżce. Przyrządzić i stosować jak wyżej

    Odwar z dodatkiem kruszyny. Korzenia lukrecji i kory kruszyny po łyżce zalać szklanką zimnej wody, gotować 15 minut i odcedzić. Pić 1-3 razy dziennie po pół szklanki odwaru.




ZIOŁA I ICH STOSOWANIE
B. Kuźnicka ,M. Dziak