Dąb
Quercus robur L. — Dąb szypułkowy
Quercus petraea (Mat.) Liebl. — Dąb bezszypułkowy (rodz. Fagaceae)

Drzewo (obydwa gatunki) wyrasta do kilkudziesięciu metrów wysokości. Korę zbiera się wiosną z młodych drzew, wycinanych podczas przerzedzania lasów. Powinna mieć kształt rurek. W tym celu należy ją naciąć poprzecznie w odstępach 20—30-centymetrowych, a następnie połączyć cięciem podłużnym — łatwo się wówczas oddziela.

Właściwości lecznicze
Stosowany w medycynie już w średniowieczu, używany był w podobnych, jak dziś, przypadkach chorobowych.
Surowcem jest kora (Cortex Quercus) z pni i gałęzi młodych drzew.

Skład chemiczny i działanie
W korze występują garbniki (pochodne katechiny i kwasu elagowego), pseudogarbniki — kwas galusowy, flawonoidy (kwercetyna), trójterpeny, związki żywicowe. Dzięki dużej zawartości w surowcu garbników, przetwory z kory mają przede wszystkim działanie ściągające.

Zastosowanie
W dawnej medycynie ludowej odwarem z kory leczono świerzb, odmrożenia i liszaje. Stosowany jest dziś wewnętrznie w schorzeniach przewodu pokarmowego (jak nieżyt żołądka i jelit oraz uporczywe biegunki) — zmniejsza stany zapalne uszkodzonych błon śluzowych przewodu pokarmowego, działa przeciwbakteryjnie; w chorobach nerek i pęcherza, a także w nadmiernym krwawieniu miesiączkowym.
Zewnętrznie kora dębu używana jest w postaci odwaru do płukania i przemywania w stanach zapalnych gardła, dziąseł, w żylakach odbytu, w upławach; także w odmrożeniach i oparzeniach, zewnętrznych krwotokach. W homeopatii środkiem leczniczym są żołędzie (Semen Quercus).

Postacie leku

■Odwar. Łyżkę stołową kory dębu zalać szklanką zimnej wody, gotować 10 min i odcedzić. Pic 1—3 razy dziennie po pół szklanki odwaru. Odwar przygotowany z podwójnej ilości kory używać do płukanek, okładów, obmywań.
■Odwar do kąpieli. Z 5 łyżek kory dębowej przygotować 0,5 litra odwaru na 1 kąpiel (szczególnie polec la w przewlekłych schorzeniach skóry, w żylakach odbytu). Wskazany dodatek kwiatów rumianku.




ZIOŁA I ICH STOSOWANIE
B. Kuźnicka ,M. Dziak