Szakłak
Szaklak ciernisty, jeleni róg
Rhamnus cuthartica. L. — Szakłak pospolity (rodz. Rha nnaceae).

Ciernisty krzew, wyrastający czasem do wysokości drzewa. Kwiaty ma drobne, zielonkawe, zakwitające w maju i czerwcu. Owocem — jagoda czarna, wewnątrz zielona; liście jajowate, ząbkowane. Szakłak występuje w lasach, zaroślach i na zboczach.
Korę zbiera się wczesną wiosną z kilkuletnich gałązek, według ogólnie przyjętych zasad. Rozkłada sieją na powietrzu warstwą 10—15 cm i często przewraca.
Wysuszoną korę oczyszcza się i pakuje do worków, które trzeba przechowywać w przewiewnym miejscu.

Owoce zbieramy, gdy są już w pełni dojrzałe. Do suszenia (w temperaturze podwyższonej) rozkładamy owoce pojedynczą warstwą. Wysuszony surowiec oczyszczamy i przechowujemy w opakowaniach półszczelnych, gdyż łatwo chłonie wilgoć. Surowiec bywa często atakowany przez szkodniki.

Właściwości lecznicze
Surowcem jest owoc (Fructus Rhamni cathartkae) i kora (Cortex Rhamni cathar-ticae).

Skład chemiczny i działanie
W owocach występują antrazwiązki — glikozydy antrachinonowe (glukofrangulina, frangulina), glikozydy antranolowe, wolne antranole i antrachinony. Także związki flawonoidowe, cukry i sole mineralne.
Kora zawiera antrazwiązki, garbniki i flawonoidy. Surowce działają przeczyszczająco oraz łagodnie żółciopędnie. Kora, mimo że zawiera więcej antrazwiązków niż owoce, działa jednak o wiele od nich słabiej.

Zastosowanie
Długotrwałe zaparcia, osłabiona perystaltyka jelit, pobudzanie wątroby do wydzielania żółci.

Postać leku

    Odwar. Owoców szakłaku — 2 łyżki zalać szklanką wrzątku, odstawić pod przykryciem na 10 minut, odcedzić. Pić szklankę odwaru przed snem.
    Łyżeczkę rozdrobnionych owoców zmieszać z miodem lub powidłami śliwkowymi. Zjeść przed snem.



ZIOŁA I ICH STOSOWANIE
B. Kuźnicka ,M. Dziak