Prawoślaz, Ślaz lekarski, ślaz
Althaea officinalis L. – Prawoślaz lekarski

Roślina uprawiana w ogrodach, występująca także dziko. Bylina dochodząca do 1,5 metra wysokości. kwiaty ma różowe, dość duże, umieszczone na wierzchołku łodygi. Liście dłoniaste, przypominające z wyglądu liście klonu. Charakterystyczny jest korzeń prawoślazu: gruby, krótki, biały pokryty żółtą skórką z drobnymi korzonkami. prawoślaz w uprawie wymaga gleby głębokiej, dobrze nawożonej i wilgotnej, nie ciężkiej. Miejsce do uprawy należy wybrać słoneczne. Siać nasiona wprost do gruntu, wczesną wiosną (z nasionami innej, szybko wschodzącej rośliny, np. sałaty), wykształca się wówczas najlepszy korzeń. Można stosować również inne sposoby rozmnażania.

Korzenie zbiera się w lipcu z roślin dwuletnich. Przed wykopaniem roślinę ściąć 10-15 cm nad ziemią. Wykopane korzenie wymagają starannej obróbki. Drobne korzonki i części łodygowe obcina się, następnie korzeń płucze się w bieżącej wodzie, obsusza się i odkorowuje, tj. wycina się oczka i miejsce uszkodzone oraz zdejmuje cienką zewnętrzną skórkę (używać należy nierdzewnego noża). Korzenie kraje się wzdłuż na kilka części i natychmiast suszy w podwyższonej temperaturze. Liście (około 1/3 liści całej rośliny) zbierać należy w okresie kwitnienia rośliny; kwiaty natomiast powinny być zbierane wraz z kielichami. Liście suszymy w warunkach naturalnych, kwiaty – w temperaturze podwyższonej.
Surowce przechowuje się w opakowaniach zamkniętych, w miejscach suchych, chroniąc przed szkodnikami.

Właściwości lecznicze
Surowcem jest korzeń (Radix Althaeae) i liść (Folium Althaeae).

Skład chemiczny i działanie
W korzeniu występuje śluz, pektyny, skrobia, sacharoza, olej tłusty, związki białkowe i inne.W liściu – śluz, olejek lotny, kwasy organiczne i inne. Surowiec działa osłaniająco, przeciwkaszlowo i wykrztuśnie.

Zastosowanie
Stany zapalne przewodu pokarmowego – podrażnienia, uszkodzenia nabłonka, wrzód żołądka, nadkwaśność, zaparcia. W schorzeniach górnych dróg oddechowych, jak nieżyt oskrzeli i gardła z kaszlem i zaflegmieniem. Zewnętrznie w postaci kataplazmów na trudno gojące się rany, wrzody, czyraki, w ropnym zapaleniu powiek na tzw. jęczmienie. Także do lewatyw w przewlekłych zaparciach (szczególnie u dzieci).

Postacie leku

Surowiec stosuje się wyłącznie jako macerat.

    Macerat. Liści lub korzeni prawoślazu zalać w naczyniu szklanka letniej, przegotowanej wody, wymieszać, odstawić na 30 minut. Przecedzić przez płótno. Pić kilka razy dziennie po łyżce płynu.

    Kataplazm. 2 łyżki liści lub korzenia zalać wrzącą wodą (1/2 szklanki). Ciepłą masę przykładać na chore miejsca pod ceratką.




ZIOŁA I ICH STOSOWANIE
B. Kuźnicka ,M. Dziak