Mydlnica
Mydlnica lekarska, mydlnik, mydlownik, mydlik, psie goździki.
Saponaria officinalis L. — Mydlnica lekarska (rodz. Caryophyllaceae).

Roślina trwała, spokrewniona z goździkiem. Kwiaty jej są barwy białej lub różowej, zebrane na wierzchołku łodygi. Mają silny zapach, przypominający migdały. Występują na miedzach, przydrożach, nieużytkach, nad potokami i w zaroślach, głównie w pobliżu zabudowań. Jest również uprawiana; przez rabunkowy zbiór została prawie wytępiona. Mydlnica jest łatwa do rozpoznania. Przełamany korzeń, zmoczony i potarty, pieni się i mydli, stąd też pochodzi nazwa rośliny.
Mydlnicę uprawia się w każdej glebie, w miejscach słonecznych lub półcieniu. Rozmnaża się z nasion wysiewanych wprost do gruntu lub z rozłogów podziemnych. Aby otrzymać sadzonki, należy pociąć wykopane rozłogi na kawałki długości 10—15 cm, obciąć długie korzenie i części łodyg. Wysadza sieje do gruntu w rzędach co 40 cm.
Zbioru dokonuje się jesienią lub wczesną wiosną. Wykopane korzenie po oczyszczeniu z ziemi i usunięciu drobnych korzonków należy wypłukać w bieżącej wodzie, pokroić i suszyć na słońcu lub w temperaturze podwyższonej do 40°.

Właściwości lecznicze
Surowcem jest korzeń (Radix Saponariae).

Skład chemiczny i działanie
Surowiec zawiera związki saponinowe. węglowodany, olej tłusty. Zwiększa wydzielanie śluzu w oskrzelach, ułatwia odkrztuszanie — jest typowym roślinnym lekiem wykrztuśnym.

Zastosowanie
Przede wszystkim w ostrych i przewlekłych nieżytach oskrzeli przebiegających z suchym kaszlem i połączonych z trudnością w wykrztuszaniu śluzu z oskrzeli.

Postacie leku

    Odwar. Rozdrobnionych korzeni mydlnicy łyżkę zalać szklanką wrzątku, gotować 5 minut, odcedzić. Pić 1—3 razy dziennie po łyżce odwaru.

    Odwar z dodatkiem anyżu. Korzeni mydlnicy łyżkę, owoców anyżu łyżeczkę zmieszać: przyrządzać i stosować, jak wyżej.

    Odwar do użytku zewnętrznego. Korzeni mydlnicy 2 łyżki. Przyrządzać, jak wyżej. Używać do okładów.

Uwaga! Odwar z mydlnicy przyjmowany w zbyt dużych ilościach może spowodować podrażnienie żołądka i wymioty.



ZIOŁA I ICH STOSOWANIE
B. Kuźnicka ,M. Dziak