Glistnik
Jaskółcze ziele, glistnik, glistnik pospolity, żółtnik, „ziele od brodawek”, cyndalia.
Chelidoniwn majus L. – Glistnik jaskółcze ziele (rodz. Papawraceae)

Etymologia nazwy nie została dotąd wyjaśniona. Może być pochodzenia greckiego (fonetyczne brzmienie: jaskółka) lub łacińskiego (caelidonum, czyli donum caeli oznacza „dar nieba”).

Cechą charakterystyczną glistnika jest sok mleczny barwy pomarańczowej, wyciekający po przełamaniu łodygi.
Wczesną wiosną lub jeszcze na jesieni roślina wypuszcza przyziemną rozetę liści, następnie tworzą się nikłe łodygi z jaskrawożółtymi kwiatami, a po przekwitnięciu — owoce podobne do strąków. Ukazują się równocześnie dalsze pędy kwiatów, dochodzące do 1 metra wysokości. Jaskółcze ziele kwitnie od kwietnia do października — wg ludowego określenia: „od pojawienia się do odlotu jaskółek”. Występuje pospolicie w ogrodach, zaroślach, na przydrożach i rumowiskach, w miejscach ocienionych i wilgotnych. Zbieramy je w okresie kwitnienia, wraz z korzeniami i suszymy w temp. 30°. Surowiec jest bardzo kruchy, nie można go więc obracać przy suszeniu. Należy też uważać, aby łodygi nie były uszkodzone, bo wypływający sok tworzy brunatne plamy.

Właściwości lecznicze
Glistnik można stosować wyłącznie pod kierunkiem lekarza! Świeża roślina jest bardzo toksyczna.
Surowcem jest kwitnące ziele (Herba Chelidonii), rzadziej korzeń (Radix Chelidonii), z którego otrzymuje się czyste alkaloidy.

Skład chemiczny i działanie
Zawiera mieszaninę kilkunastu alkaloidów (m.in. chelidoninę, sangwinarynę, protopinę), flawonoidy, olejek lotny, aminy, kwas chelidonowy i saponinę. Przetwory działają rozkurczająco, żółciopędnie, uspokajająco, przeciwbakteryjnie i przeciwgrzybiczo.

Zastosowanie
Najczęściej jest stosowany jako lek przeciwbólowy w bólach wątrobowych w kamicy żółciowej, wrzodzie żołądka, kamicy nerkowej i bolesnym miesiączkowaniu. W lecznictwie ludowym świeży sok mleczny z glistnika używany jest do niszczenia kurzajek, brodawek itp.
Uwaga! Duże dawki przetworów glistnika mogą spowodować podrażnienie przewodu pokarmowego, objawiające się paleniem w jamie ustnej i przełyku, bólem żołądka, wymiotami.

Postacie leku

■Odwar. Pół łyżki stołowej ziół zalać szklanką wody o temperaturze pokojowej, wymieszać i ogrzewać pod przykryciem przez pół godziny (me dopuszczając do wrzenia). Przecedzić, pić 3 razy dziennie po łyżce odwaru.
■Odwar z dodatkiem mięty. Jaskółczego ziela i liści mięty po łyżce stołowej, przygotować jak wyżej, pić 2—3 razy dziennie po łyżce.
               

                    Uwaga!  gatunek trujący                                                         





ZIOŁA I ICH STOSOWANIE
B. Kuźnicka ,M. Dziak