¦wietlik lekarski, ptasie oczka, ¶wieczki, z³odziej mleczny
Euphrasia rostkoriana Hayne — ¦wietlik ³±kowy (rod¼. Scropliulariaceae).
Ro¶lina roczna, obficie rozga³êziona. Li¶cie ciemne, niewielkie, -z±bkowane. Kwiaty bia³e z fioletowymi ¿y³kami i z ¿ó³t± plamk± na dolnym p³atku. Kwiat przypomina wygl±dem rozwarte wargi. Na tle zieleni kwiaty wygl±daj± jak ¶wieczki lub ¶wietliki — st±d ich nazwa.
Wystêpuje na wilgotnych ³±kach, wzgórzach, pastwiskach, w zaro¶lach i rzadkich lasach. ¯yje pó³paso¿ytniczo na korzeniach niektórych ro¶lin ³±kowych.
Kwiaty zbiera siê w czerwcu i lipcu, w pe³ni rozkwitu. Ro¶linê ¶cinamy tu¿ pod rozga³êzieniem. Nie nale¿y zbieraæ ro¶lin mokrych, nie uciskaæ ich i nie ³amaæ, gdy¿ ³atwo czerniej±. Surowiec ³atwo poch³ania wodê,- trzeba go wiêc szybko suszyæ, najlepiej w temp. 30*C lub w warunkach naturalnych, ale przy silnym przewiewie. Wysuszony i oczyszczony surowiec przechowuje siê w potrójnych torbach papierowych.
W³a¶ciwo¶ci lecznicze
Surowcem jest ziele (Herba Euphrasiae).
Sk³ad chemiczny i dzia³anie
W surowcu wystêpuje glukozyd aukubina, garbniki, cukry, ¿ywice, olejek lotny. Wywiera dzia³anie przeciwzapalne i ¶ci±gaj±ce.
Zastosowanie
Stosuje siê surowiec g³ównie zewnêtrznie w chorobach oczu — zapaleniu spojówek, przy ¶wiat³owstrêcie, nadmiernym ³zawieniu, szybkim mêczeniu siê wzroku — w postaci przemywañ i ok³adów.
Postacie leku
Odwar. Ziela ¶wietlika ³y¿kê zalaæ szklank± letniej wody, wymieszaæ i ogrzewaæ pod przykryciem przez pó³ godziny (nie dopuszczaj±c do wrzenia), nastêpnie przecedziæ. Piæ 2 razy dziennie po pó³ szklanki p³ynu.
Kataplazm. Ziela ¶wietlika 4 ³y¿ki zalaæ szklank± wrz±tku. Rozparzone ziele zawin±æ w p³ótno (u¿ywaæ jako kompresy).
Do p³ukañ stosowaæ odwar po odcedzeniu.
ZIO£A I ICH STOSOWANIE
B. Ku¼nicka ,M. Dziak